Uzun süren davalar sonucu Türkiye’ye verilmesi kararlaştırılan eserlerin teslimi dolayısıyla Türkiye’nin New York Başkonsolosluğu’nda tören düzenlendi.
ABD’deki bazı müzelerin temsilcileri ile bir grup ABD’li akademisyenin de hazır bulunduğu törende, Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri, Manhattan Bölge Savcılığı ile yapılan ortak çalışma sonucu ele geçirilen Anadolu’ya ait 41 parça kültür varlığını teslim aldı.
New York Türkevi’nde sergilenen eserler arasında, Anadolu’nun Roma Dönemine ait heykeller, pişmiş toprak kap ve figürinler, bazı bronz başlıklar ile Geç Kalkolitik Döneme ait 22 Kiliya tipi idol başı da bulunuyor.
Tarihi eserler, MÖ 7. yüzyıldan MS 7. yüzyıla uzanan geniş bir döneme ait.
ABD VE TÜRKİYE’NİN TARİHİ ESER KAÇAKÇILIĞIYLA ORTAK MÜCADELESİNE VURGU
Devir teslim töreninde konuşan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı, eserlerin ele geçirilmesinde Türk kurumlarıyla işbirliği yapan Manhattan Bölge Savcılığı ve ekibine teşekkür etti.
İki ülkenin ilgili kurumları bünyesinde “çalışkan ve adanmış bir ekibin” 5 yıldır kültür varlığı kaçakçılığının önlenmesi adına sürekli dirsek temasında bulunduğunu vurgulayan Yazgı, “Bu ekip, hem yasa dışı yollarla ülkelerinin bağrından koparılarak kaçırılmış eserlerin iadelerini sağlayarak zamanında yapılan hataları düzeltmekte hem de ABD’nin bu alandaki uluslararası imajına olumlu katkı sağlamaktadır.” dedi.
İadesi yapılan tarihi eserlerin, 60 yıl kadar önce Türkiye’de bulunan “Boubon Antik Kenti’nin yağmalanması sonucunda ABD’ye kaçırılarak çeşitli müze ve koleksiyonlara satılan bazı parçaları da” barındırdığını söyleyen Yazgı, şunları söyledi:
“Cumhuriyet’imizin 100. yılını kutladığımız bu günlerde Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün şu sözünü sizlerle paylaşmak isterim: ‘Bir vatanın sahibi olmanın yolu, o topraklarda yaşanmış tarihi olayları bilmek, doğmuş uygarlıkları tanımak ve sahibi olmaktan geçer.’ Biz Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak, korumakla mükellef olduğumuz kültür varlıklarını işte bu anlayışla ele almaktayız. Yanlışları düzeltmek için gereken her cesur adımı kararlılıkla atan tüm kahramanlara selam olsun.”
Yazgı, New York Başkonsolosluğuna ve Kültür Tanıtma Ataşeliği çalışanlarına da konuya gösterdikleri hassasiyet, özen ve ev sahiplikleri için teşekkür etti.
NEW YORK BAŞKONSOLOSU ÖZGÜR’DEN TEŞEKKÜR
Türkiye’nin New York Başkonsolosu Reyhan Özgür de, Manhattan Bölge Savcılığı İç Güvenlik Soruşturma Bürosu çalışanları ile Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerine bu önemli eserlerin iadesi için ortaya koydukları “olağanüstü çaba” için şükranlarını sundu.
“Kaçak olarak getirilen bu tarihi eserlerin iadesi, geçmişte yapılan yanlışların düzeltilmesinin önemini simgelemektedir.” diyen Özgür, bu teslim töreninin tüm kaçakçılara ve koleksiyonculara “kültürel eserlerin yasa dışı alım, bulundurma ve satışının cezasız kalmayacağına dair açık bir mesaj” niteliği taşıdığını ifade etti.
Özgür, “Onları hak ettikleri yuvaya geri döndürerek, yalnızca ortak tarihimizi onurlandırmakla kalmıyoruz. Aynı zamanda gelecek nesillerin, kolektif geçmişimizin bu olağanüstü parçalarından ders almasını ve onlardan ilham almasını da sağlıyoruz.” dedi.
Manhattan Bölge Savcılığı Eski Eserler Kaçakçılığı Birimi Şefi Matthew Bogdanos da, bugünün “uzun süren bir çalışmanın neticesinin alındığı bir gün” olarak kutlanmayı hak ettiğini, devir törenine katılmaktan onur duyduğunu dile getirdi.
“Her kültürün eseri kendine ait olmalı.” diyen Bogdanos, tarihi eser kaçakçılığına artık “dur” demenin vaktinin geldiğini söyledi.
Türkiye ve ABD’nin kültür miraslarının korunması bağlamındaki işbirliğine atıfta bulunan Bogdanos, “Olağanüstü ortağımızla birlikte tüm bunları mümkün kıldık.” ifadesini kullandı.
Bogdanos, “Yağmayı durdurmak ve daha önce yağmalanan yasa dışı antikaları geri döndürmek için gerekli olan her şeyi yapmaya devam edeceğimize söz verelim.” diye konuştu.
Konuşmaların ardından Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Yazgı ve Bogdanos tarafından atılan imzalarla devir teslim işlemleri tamamlandı.
