Beluçlar: İran’ın Kadim Halkı

Beluçlar, İran halkı olan eski bir topluluktur ve güçlü bir etnokültürel kimliğe sahiptir. Bu halk genellikle Pakistan, İran ve Afganistan’da yaşamaktadır.

Geleneksel toprakları büyük ölçüde Pakistan’ın güneybatısında, günümüzde Belucistan eyaletinde bulunan Beluçlar, ülkenin en fakir ve en dışlanmış bölgelerinden biri olan Pakistan’ın toplam yüzölçümünün yaklaşık yüzde 44’ünü oluşturur.

Beluçlar ile Pakistan arasındaki anlaşmazlık, 1948’de Pakistan tarafından ilhak edilen yarı özerk Kalat prenslik devletinin varlığının sona ermesine kadar uzanmaktadır.

Pakistan ordusu tarafından bastırılan silahlı ayaklanmalarla sık sık karşı karşıya kalan Beluçlar, daha fazla özerklik, ekonomik haklar ve kültürel kimliklerinin tanınmasını talep etmektedir.

Belucistan’ın zengin doğal kaynakları, özellikle doğal gaz ve Gwadar limanı, bölgedeki gerginliğin bir başka nedenidir. Bu zenginliklerin yerel halka fayda sağlamadan sömürüldüğü iddia edilmektedir.

Pakistan ve Hindistan arasındaki gerilimin ortasında Belucistan’ın bağımsızlık ilanı, bölgedeki durumu daha da tırmandırabilecek tehlikeli bir gelişmedir. Bu durum, tüm Güney Asya ve ötesi için derin stratejik ve insani sonuçlar doğurabilir.